Trước khi gặp Tùng Monkey, người ta thường biết đến KU trước – cậu bé trần truồng, mũm mĩm và hồn nhiên như đến từ một thế giới khác. KU xuất hiện ở những không gian nghệ thuật lớn từ London đến Osaka, rồi Singapore Night Festival 2025, nơi phiên bản cao 2,8 mét của cậu khiến người xem không khỏi tò mò: Ai đã tạo ra nhân vật kỳ lạ nhưng đầy sức sống này? Câu trả lời chính là Tùng Monkey, nghệ sĩ thị giác và giám đốc sáng tạo mang phong cách siêu thực pha dí dỏm, đang hoạt động tại TP.HCM.
KU được Tùng Monkey tạo ra vào năm 2014, trong một festival nghệ thuật tại La Rochelle (Pháp). Anh kể lại: “Khi cần tạo ra một nhân vật thể hiện dấu ấn cá nhân nhưng vẫn mang tinh thần Việt Nam, tôi nghĩ ngay đến chú Tễu trong nghệ thuật chèo và múa rối nước”.
Trùng hợp là cùng năm ấy, con trai đầu lòng của anh vừa tròn một tuổi. Ở nhà, anh thường gọi con thân mật là “thằng cu”. Cách gọi mộc mạc ấy đã trở thành nguồn cảm hứng để anh đặt tên nhân vật KU, như một sự gắn kết vô hình giữa hành trình làm nghệ thuật và làm cha.
Không chỉ tên, KU còn thành hình từ những câu chuyện lần đầu làm bố của Tùng Monkey. “Khi con trai tôi mới sinh, lần đầu tiên tôi biết rằng ở trên đỉnh vỏ não của em bé có một khoảng hở gọi là “thóp”, và qua thời gian thì “thóp” sẽ bé lại dần và cuối cùng sẽ biến mất hoàn toàn khi trưởng thành. Dân gian quan niệm rằng, “thóp” em bé là cửa ngõ kết nối trí não của con người với trời đất và mối liên kết này chỉ rõ nhất khi ta vừa mới sinh”.
Chi tiết thú vị ấy trở thành một điểm đặc biệt mà có lẽ bạn sẽ không nhận ra nếu chỉ nhìn KU qua ảnh. Trên đỉnh đầu KU có một lỗ hở tròn, như chiếc bát úp ngược, tượng trưng cho sự cởi mở, đón nhận và bao dung. Giống như những đứa trẻ khi lần đầu học vẽ, hay lần đầu làm việc gì đó, luôn thú vị và tuyệt đẹp. Tùng Monkey muốn gửi gắm tinh thần trẻ thơ của KU tới mọi người, để chúng ta luôn tràn đầy cảm hứng sống như những đứa trẻ.
Hãy cứ vui đi, hãy thơ ngây, hãy cởi mở và đón nhận!
Từ đó, suốt hơn một thập kỷ, KU trở thành nhân vật xuyên suốt trong thế giới nghệ thuật của Tùng Monkey. “KU đã bắt đầu xuất hiện trong hội hoạ của tôi từ hơn 10 năm trước, nên nếu để ý thì bạn sẽ luôn thấy nhân vật này là trung tâm kể chuyện trong các tác phẩm của tôi”.
Tuy nhiên phải đến những năm gần đây, khi thị trường các nhân vật hư cấu hot trở lại, anh mới có nhiều cơ hội để thử sức và thực hiện nhiều dự án hợp tác cùng các thương hiệu như Adidas, Lenskart, Crocs, RUNWAY, đặc biệt là triển lãm cá nhân Neo Nirvana ở phòng trưng bày De La Sol diễn ra vào năm 2024. Từ những dấu mốc này, anh bắt đầu định hình một mục tiêu rõ ràng hơn: biến KU trở thành một nhân vật nghệ thuật mang tính đại chúng – một dạng art toy có khả năng chạm đến số đông mà vẫn giữ chất nghệ thuật riêng.
Ai mà có thể từ chối một cậu bé mũm mĩm, bụng tròn và có đôi tai đầy đặn cơ chứ?
Tuy vậy, Tùng Monkey cũng đặt ra một nguyên tắc quan trọng trong hành trình phát triển nhân vật: KU không được phép đánh mất bản sắc. Trong kế hoạch của anh, KU sẽ tiếp tục được phát triển với nhiều biến thể, xuất hiện trong nhiều chất liệu, ngữ cảnh và không gian khác nhau. Dù vậy, giống như cách mà KAWS hay BE@RBRICK luôn giữ một hình thái nguyên bản, KU cũng sẽ đi theo một “dáng gốc” mang tính nhận diện cốt lõi. “Tôi muốn giữ tạo hình ban đầu của KU như một lời nhắc nhở rằng bản chất gốc của mỗi người không bao giờ thay đổi và điều đó xứng đáng được tôn trọng”, anh chia sẻ.
![KU a Dreamer by Tùng Monkey (Image courtesy of HeritageSG) [1]](https://esquire.vn/wp-content/uploads/2025/10/KU-a-Dreamer-by-Tung-Monkey-Image-courtesy-of-HeritageSG-1-1024x683.webp)
Ảnh: Tùng Moneky, Heritage SG
