Với hơn sáu thập kỷ hoạt động nghệ thuật, Bob Dylan chưa từng thực sự “thuộc về” một thời đại nào, kể cả thời đại ông đang sống. Ông không sử dụng mạng xã hội, không phát biểu quan điểm chính trị, không chia sẻ cuộc sống cá nhân, và hầu như không trả lời phỏng vấn. Nhưng bất chấp sự im lặng ấy, sức ảnh hưởng của ông vẫn lan tỏa mạnh mẽ trong âm nhạc, văn chương và văn hóa đại chúng.
Một hiện tượng khó định nghĩa
Bob Dylan ra mắt album đầu tay vào năm 1962. Kể từ đó, ông không ngừng biến hóa: từ nhạc folk sang rock, từ nhà thơ du ca trở thành biểu tượng phản kháng, rồi thành một nghệ sĩ trình diễn sống biệt lập với công chúng. Trong một ngành công nghiệp nơi danh tiếng đi kèm với mức độ xuất hiện, Dylan lại chọn cách rút lui khỏi tầm nhìn của khán giả. Điều này khiến ông trở thành một trong những nhân vật được kính trọng nhưng cũng khó tiếp cận nhất trong làng âm nhạc thế giới.
Nghệ sĩ Jeff Tweedy (ban nhạc Wilco) từng kể rằng khi gặp Dylan ở hậu trường, phản ứng bản năng của ông là không dám nhìn thẳng. Dylan chỉ đơn giản hỏi: “Này Jeff, mọi chuyện ổn chứ?” một câu chào bình thường, nhưng từ một con người có thần thái quá lớn, nó trở thành một khoảnh khắc khó quên.
Không hiện diện – nhưng luôn hiện hữu
Ở tuổi 83 (tính đến năm 2025), Bob Dylan vẫn tiếp tục lưu diễn trong tour “Never Ending Tour” kéo dài suốt nhiều thập kỷ qua. Ông cũng vẫn sáng tác, vẽ tranh, phát hành album và dẫn chương trình radio. Tuy nhiên, mọi chi tiết về cuộc sống của ông đều được giữ kín. Những cộng sự thân cận tiết lộ rằng nếu ai đó vô tình nói với báo chí rằng “Bob đang bị cảm lạnh”, người đó sẽ lập tức bị cắt hợp đồng và không bao giờ được mời quay lại.
Không ai biết ông dùng điện thoại gì, có dùng email hay không, sống ở đâu hay làm gì vào mỗi buổi sáng. Sự bí ẩn này không đến từ việc ông “giấu giếm”, mà là từ một lựa chọn có chủ đích: ông không muốn bị đồng hóa với văn hóa đại chúng hiện đại.
Sự vắng mặt như một tuyên ngôn
Trong thời đại mà nghệ sĩ thường xuyên cập nhật trạng thái cá nhân và tìm kiếm lượt tương tác, Bob Dylan là một ngoại lệ hiếm hoi. Ông không cần phải nói điều gì để tạo ra ảnh hưởng. Ngược lại, chính sự vắng mặt của ông lại trở thành một tuyên ngôn mạnh mẽ về sự độc lập và tự chủ của một nghệ sĩ.
Dylan không tuyên bố “tôi là ai”. Nhưng thông qua âm nhạc và sự nhất quán trong cách sống, ông khiến công chúng tự tìm thấy câu trả lời hoặc tự đặt ra câu hỏi.
