Mang đặc trưng với những động tác chậm rãi và dẻo dai, pilates thường bị nhầm là một bộ môn giãn cơ nhẹ nhàng. Trên thực tế, đây là bài tập toàn thân không hề “nhẹ đô”.
Pilates là gì?
Theo vận động viên Jonny Caguioa chia sẻ: “Pilates là phương pháp tập luyện cường độ thấp, sử dụng lực kháng để thử thách khả năng giữ thăng bằng của cơ thể. Bộ môn này giúp tăng sức mạnh, sức bền và độ dẻo dai của cơ bắp”.
Khác với các bài tập truyền thống thường tập trung vào việc siết và rút ngắn cơ, pilates giúp cơ thể vận động trong trạng thái kiểm soát, kéo giãn mà vẫn giữ được độ săn chắc và linh hoạt. Nhờ đó, cơ thể trở nên mềm mại hơn, dẻo dai hơn nhưng vẫn tràn đầy năng lượng.
Ngay cả những động tác quen thuộc như nâng hông (glute bridge) cũng là một bài pilates kinh điển, giúp rèn khả năng ổn định khung chậu, vận động đúng khớp cột sống và kích hoạt nhóm cơ mông, và đùi sau.
Bộ môn này được sáng tạo và đặt theo tên của Joseph Pilates – một võ sĩ quyền Anh và huấn luyện viên tự vệ người Đức, khi ông bị giam trong trại tập trung ở Anh trong Thế chiến I. Trong suốt bốn năm, ông hướng dẫn các tù nhân tập luyện mỗi ngày, cải tiến phương pháp với nhiều loại thiết bị, gọi là apparatus. Ông còn nối lò xo vào giường bệnh để giúp các thương binh tập phục hồi. Đây cũng chính là nguyên mẫu của chiếc máy tập reformer trong pilates ngày nay.
Giữ nguyên tinh thần thuở khai sinh, pilates ngày nay vẫn tôn vinh những chuyển động được điều khiển với độ chính xác gần như tuyệt đối, giúp cơ thể trở nên mảnh mai, uyển chuyển, nhưng vẫn bền bỉ và mềm mại.
Pilates có gì khác biệt với yoga?
Cả hai đều đề cao hơi thở và sự hòa hợp giữa thể chất và tinh thần, nhưng pilates và yoga thực ra là hai thế giới khác nhau. Yoga là bộ môn có nguồn gốc từ Ấn Độ vào hơn 5.000 năm trước, và được xem như một hành trình tâm linh, hướng đến sự hòa hợp giữa thân, tâm và trí. Trong khi đó, pilates xuất hiện trong một trại giam thế kỷ 20, ban đầu được sáng tạo để giúp thương binh phục hồi thể lực.
Nếu yoga là hành trình đi vào bên trong, thì pilates lại hướng đến việc kiểm soát cơ thể và củng cố sức mạnh từ vùng cơ trung tâm (core strength). Khi tập pilates, bạn sẽ không nghe tiếng tụng Sanskrit, mà chỉ là những chỉ dẫn ngắn gọn như “navel to spine” – kéo rốn hướng về cột sống, nhằm nhắc bạn kích hoạt vào nhóm cơ bụng sâu, bảo vệ lưng và khung chậu trong từng chuyển động.
Lợi ích của pilates
Pilates giúp củng cố sức mạnh vùng lõi: nền tảng của mọi chuyển động thể thao, đồng thời cải thiện độ linh hoạt, tăng biên độ khớp và khả năng kiểm soát cơ thể. Các nhóm cơ lớn lẫn cơ nhỏ đều được kích hoạt, giúp phát triển toàn thân một cách cân bằng và bền vững. Pilates còn giúp điều chỉnh vóc dáng, tư thế, mở vai, kéo thẳng cột sống và phân bổ trọng lượng đều qua lòng bàn chân. Với những quý ông thường xuyên ngồi máy tính, các động tác pilates còn “giải phóng” cột sống và giảm đau nhức vùng lưng, hông hiệu quả.
Không chỉ là một bài tập thể chất, Pilates còn là liệu pháp tinh thần. Nhịp thở chậm rãi, có kiểm soát giúp kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm (parasympathetic nervous system), từ đó giảm căng thẳng, xoa dịu tâm trí, và tái tạo năng lượng. Đó là khoảng thời gian để bạn “reset” cơ thể và tinh thần, lấy lại sự tập trung và cân bằng sau những ngày dài căng thẳng.
Vậy pilates có dành cho đàn ông không?
Câu trả lời là có, và còn hơn thế nữa. Reformer pilates chính là phương pháp cross-training hoàn hảo cho những ai chơi thể thao như chạy bộ, bóng đá, bóng rổ hay tập gym. Thay vì chỉ tập trung vào cơ lớn hay sức mạnh bộc phát, pilates rèn sức bền cơ bắp, hay khả năng duy trì chuyển động chính xác trong thời gian dài mà không mất kiểm soát. Khi cơ thể trở nên linh hoạt, khớp vận động mượt mà và ổn định hơn, bạn không chỉ tăng hiệu suất thi đấu, mà còn giảm nguy cơ chấn thương.
Có mấy dạng tập pilates?
Pilates được chia thành hai nhóm chính, gồm tập trên thảm (mat-based) và rèn luyện cùng dụng cụ tập (apparatus-based). Trong đó, reformer pilates, với hệ thống giường trượt, dây kéo và lò xo kháng lực, mang đến trải nghiệm thử thách hơn hẳn, giúp cơ thể vận động đa chiều và kiểm soát từng chuyển động chính xác. Bên cạnh đó, cadillac với dây và đòn bẩy hỗ trợ toàn thân, và barrel giúp điều chỉnh cột sống và cải thiện tư thế. Dù phương pháp mat pilates dễ tiếp cận hơn, nhưng nếu bạn thực sự nghiêm túc với thể hình, hãy thử một buổi reformer pilates tại studio chuyên nghiệp. Hiệu quả thực tế chắc chắn sẽ khiến bạn thay đổi mọi định kiến về bộ môn này.
