New Delhi, thủ đô hiện đại và sôi động của Ấn Độ, là nơi giao hòa giữa những di sản ngàn năm và nhịp sống đương đại. Nằm trong vùng thủ đô Delhi rộng lớn, New Delhi không chỉ là trung tâm chính trị hành chính quan trọng bậc nhất đất nước mà còn là điểm đến văn hóa lịch sử hấp dẫn bậc nhất Nam Á. Hành trình đến nơi đây là chuyến du ngoạn xuyên suốt các triều đại, các tôn giáo, và các phong cách kiến trúc từ thời cổ đại đến thời thực dân Anh. Dưới đây là những công trình và địa danh không thể bỏ qua khi khám phá vùng đất này.
India Gate – Vọng tưởng anh linh giữa lòng thủ đô
Là biểu tượng nổi bật của New Delhi, India Gate được xây dựng vào năm 1931 để tưởng niệm 85.000 binh sĩ Ấn Độ đã ngã xuống trong Thế chiến thứ Nhất và cuộc chiến tranh Afghanistan năm 1919 dưới danh nghĩa Đế quốc Anh. Công trình được thiết kế bởi kiến trúc sư Edwin Lutyens, mang dáng dấp của Khải Hoàn Môn Paris nhưng mang đậm dấu ấn châu Á.
Nằm trên đại lộ Rajpath tuyến đường chính tổ chức lễ diễu binh ngày Cộng hòa 26/1 mỗi năm India Gate trở thành nơi tưởng niệm quốc gia, với ngọn lửa vĩnh cửu “Amar Jawan Jyoti” cháy rực suốt ngày đêm để tôn vinh các chiến sĩ đã hy sinh vì tổ quốc. Không gian xung quanh India Gate là công viên xanh mướt, là nơi dạo chơi và thư giãn lý tưởng cho người dân lẫn du khách.
Firoz Shah Kotla – Chứng tích hoàng triều và cột đá ngàn năm
Firoz Shah Kotla là tàn tích của thành phố Delhi thứ năm, được xây dựng bởi Sultan Firoz Shah Tughlaq vào năm 1354. Nơi đây từng là kinh đô huy hoàng của đế chế Hồi giáo Delhi. Giữa những tòa thành đổ nát, nổi bật nhất là Ashoka Pillar – một cột đá bằng sa thạch cao hơn 13 mét, có niên đại hơn 2.000 năm, được vua Ashoka dựng lên vào thế kỷ III TCN.
Điều đặc biệt là cột đá này được chuyển từ Topra, bang Haryana, đến Delhi bằng những phương tiện thô sơ thời Trung cổ. Dù trải qua hàng thế kỷ, các dòng chữ khắc bằng ngôn ngữ Brahmi cổ vẫn còn rõ nét, thể hiện tinh thần từ bi và chính sách trị quốc nhân văn của vị vua Phật tử vĩ đại nhất Ấn Độ.
Rajpath – Hành lang quyền lực và văn hóa
Rajpath không chỉ là trục đường nghi lễ chính của đất nước, mà còn là một hành lang văn hóa với nhiều công trình lịch sử quan trọng. Đi dọc theo con đường này, du khách sẽ bắt gặp:
Connaught Place – Trái tim thương mại và nhịp sống đô thị
Connaught Place, hay CP như cách gọi thân mật của người dân địa phương, được người Anh quy hoạch vào thập niên 1930 theo hình tròn đồng tâm, lấy cảm hứng từ quảng trường kiểu châu Âu. Đây là khu vực mua sắm và tài chính lớn nhất của New Delhi, nơi tập trung các thương hiệu quốc tế, cửa hàng truyền thống, nhà hàng, quán bar và rạp chiếu phim lâu đời.
Ẩn bên dưới vòng xoay là Palika Bazaar, khu chợ ngầm nổi tiếng với những gian hàng nhỏ bán từ quần áo, đồ điện tử đến phụ kiện thời trang – tất cả đều mang đậm dấu ấn “bazaar” Ấn Độ đặc trưng: ồn ào, náo nhiệt nhưng đầy màu sắc và thú vị.
Jantar Mantar – Biểu tượng khoa học thiên văn cổ đại
Được Maharaja Jai Singh II của Jaipur xây dựng năm 1725, Jantar Mantar là một trong năm đài thiên văn cổ do ông dựng nên khắp Ấn Độ. Nơi đây sở hữu 13 công cụ thiên văn khổng lồ bằng đá và vữa, có khả năng đo thời gian, xác định vị trí thiên thể và dự đoán hiện tượng nhật thực, nguyệt thực.
Công trình không chỉ gây ấn tượng bởi chức năng khoa học mà còn bởi thiết kế độc đáo, trông như những điêu khắc trừu tượng khổng lồ giữa lòng thành phố hiện đại – nơi thiên văn học và mỹ học gặp nhau trong một thời khắc lịch sử rực rỡ.
Lakshmi Narayan Mandir – Điểm chạm tâm linh giữa phố thị
Còn được biết đến với tên gọi Birla Mandir, ngôi đền Hindu giáo này được gia đình công nghiệp lừng danh Birla xây dựng vào năm 1938, khánh thành bởi Mahatma Gandhi với điều kiện “phải mở cửa cho mọi tầng lớp, kể cả tiện dân.”
Thờ phụng nữ thần tài lộc Lakshmi và thần Vishnu, đền Lakshmi Narayan mang kiến trúc Nagara truyền thống, kết hợp hài hòa giữa các chi tiết điêu khắc tinh xảo và không gian thiền định. Giữa những tòa nhà chọc trời và dòng xe cộ cuồn cuộn, ngôi đền là ốc đảo thanh bình, là nơi người ta đến để tìm lại sự tĩnh tại trong tâm hồn.
Qutab Minar – Tòa tháp của niềm kiêu hãnh dân tộc
Cao 73 mét và được xây dựng từ thế kỷ 12, Qutab Minar là một trong những công trình Hồi giáo cổ nhất và cao nhất Ấn Độ. Tòa tháp gồm 5 tầng, mỗi tầng mang một kiểu kiến trúc khác nhau, với các vòng chữ khắc từ kinh Koran và những hoa văn hoa mỹ được chạm trổ tinh xảo trên nền sa thạch đỏ xen lẫn cẩm thạch trắng.
Ngay phía trước là Iron Pillar, cột sắt cao 7 mét có niên đại hơn 1.600 năm, nổi tiếng với khả năng chống rỉ dù không hề được bảo quản bằng công nghệ hiện đại. Người dân Ấn tin rằng nếu bạn quay lưng lại và vòng tay ôm được quanh cột, điều ước của bạn sẽ trở thành hiện thực.
