Vài năm trở lại đây, từ cơn sốt Đào, phở và piano đến những kỷ lục phòng vé của Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối và Mưa đỏ, dòng phim cách mạng Việt Nam đang khoác lên mình diện mạo mới—sắc sảo hơn, gần gũi hơn, đồng thời đủ sức cạnh tranh với dòng phim thương mại bằng cách kể lại lịch sử bằng ngôn ngữ điện ảnh hiện đại, và cảm xúc chạm tới thế hệ trẻ.
Giữa phố phường đang rực rỡ cờ hoa, cùng sự hân hoan của mùa Quốc khánh, không phải ai cũng chọn xuống đường để cảm nhận tinh thần yêu nước. Với nhiều người, ngồi trước màn ảnh rộng, dõi theo những thước phim hào hùng của dân tộc cũng là một cách lắng nghe nhịp đập lịch sử.
Vĩ tuyến 17 ngày và đêm
Vĩ tuyến 17 ngày và đêm của đạo diễn Hải Ninh sản xuất năm 1972 là một cột mốc tiêu biểu của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam. Bộ phim tái hiện bi tráng số phận con người nơi giới tuyến Quảng Trị—tọa độ lửa giữa hai miền Nam – Bắc sau Hiệp định Genève 1954. Không chỉ tái hiện bi kịch chiến tranh, phim còn tôn vinh tinh thần kiên cường, bất khuất của nhân dân Việt Nam trong giai đoạn lịch sử đầy máu lửa và khắc nghiệt ấy.
Nhân vật trung tâm là Dịu (nghệ sĩ Trà Giang) – người phụ nữ có chồng đi tập kết ra Bắc. Vừa lo toan gia đình, vừa lãnh đạo phong trào cách mạng, chị kiên cường chống lại đàn áp, tra tấn và cả những lời dụ dỗ từ tên ác ôn Trần Sùng (nghệ sĩ Lâm Tới). Nhưng tất cả không làm chị và bà con chùn bước, mà càng tô đậm khí phách bất khuất của con người nơi tuyến lửa Vĩnh Linh.
Em bé Hà Nội
Bấm máy vào mùa hè 1973, chỉ nửa năm sau trận Điện Biên Phủ trên không, Em bé Hà Nội là một trong những tác phẩm hiếm hoi ghi lại ngay tức thì ký ức khốc liệt còn nóng hổi của thủ đô. Bộ phim theo chân cô béNgọc Hà—thất lạc gia đình sau đợt ném bom ác liệt mùa đông 1972, cùng trong hành trình tìm lại bố mẹ và em gái giữa cảnh phố phường tan hoang. Từ câu chuyện giản dị ấy, khán giả bắt gặp một Hà Nội kiên cường đứng lên từ tro tàn, nơi nỗi đau và hy vọng hòa quyện. Không chỉ là một cột mốc điện ảnh, bộ phim đã chạm vào hàng triệu trái tim suốt hơn nhiều thập kỷ năm qua, trở thành ký ức tập thể về một thủ đô bất khuất.
Áo lụa Hà Đông
Áo lụa Hà Đông (2006) của đạo diễn Lưu Huỳnh là câu chuyện về những phận người nhỏ bé bền bỉ đi qua chiến tranh với niềm tin một ngày hòa bình sẽ trở lại. Lấy bối cảnh những năm 1954, khi miền Bắc chìm trong loạn lạc dưới sự đàn áp của thực dân Pháp, đôi vợ chồng nghèo Dần và Gù cùng dòng người di cư vào Nam để tìm cuộc sống mới. Nhưng giữa đường, cảnh nghèo đói cộng với việc Dần sinh con đầu lòng đã buộc họ dừng chân ở Hội An. Nơi mảnh đất cổ kính này, gia đình nhỏ bắt đầu dựng xây một cuộc đời mới, gắn bó và trụ vững qua những biến cố của lịch sử. Bộ phim không chỉ là khúc ca về tình vợ chồng, tình mẫu tử mà còn là biểu tượng cho sức sống và sự kiên cường của con người Việt trong thời khói lửa.
Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối
Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối là dự án điện ảnh kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, do đạo diễn—biên kịch Bùi Thạc Chuyên thực hiện. Lấy bối cảnh sau trận càn Cedar Falls năm 1967 tại Củ Chi, phim tái hiện hành trình kiên cường của đội du kích do Bảy Theo (Thái Hòa thủ vai) dẫn dắt, khi họ phải bảo vệ địa bàn và giữ vững đường dây tình báo chiến lược giữa muôn vàn nguy hiểm, càn quét.
Ra rạp từ mùa hè 2025, bộ phim nhanh chóng tạo nên cơn sốt phòng vé, cán mốc doanh thu trăm tỉ chỉ sau chưa đầy hai tuần, trở thành tác phẩm về đề tài cách mạng có doanh thu cao nhất lịch sử điện ảnh Việt. Không chỉ là tác phẩm điện ảnh sử thi, Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối còn chứng minh sức hút bền vững của những câu chuyện lịch sử khi được kể bằng ngôn ngữ điện ảnh hiện đại.
Mưa đỏ
Ra rạp đúng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc Khánh Việt Nam. Mưa Đỏ ghi dấu bằng doanh thu kỷ lục 46 tỷ đồng sau ngày công chiếu đầu tiên, đồng thời đưa khán giả trở về với ký ức đau thương nhưng rực sáng hào khí dân tộc. Bộ phim tái hiện trận chiến 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị năm 1972, nơi hàng vạn chiến sĩ tuổi đôi mươi đã ngã xuống để giữ từng tấc đất, từng viên gạch, trong mưa bom bão đạn dồn dập.
Những phận người trong phim, từ người lính mặt còn non cho đến chỉ huy dày dặn, từ cô dân quân gùi gạo đến y tá dầm mình trong nước lũ—cùng nhau làm nên bức tranh bi tráng về một thế hệ. Mưa Đỏ không chỉ kể lại một trận đánh, tái hiện một giai đoạn lịch sử bi tráng, mà còn khắc họa chân dung một thế hệ thanh xuân gửi trọn tuổi trẻ nơi chiến trường, để lại cho hậu thế một bản trường ca về niềm tin, tình đồng đội và sự hy sinh bất tử.
